Laborant Atama Sorunu
Laborant, tıbbi laboratuvarlarda hastalıkların teşhis ve tedavisinde kullanılan test ve analizleri yapan sağlık meslek mensuplarıdır. Tıbbi laboratuvarlarda kan, idrar, dışkı, doku ve diğer vücut sıvı ve dokularının incelenmesi ve analiz edilmesi laborantların başlıca görevleri arasında yer alır. Laborantlar, bu görevlerini yerine getirirken kimya, biyoloji, mikrobiyoloji ve diğer ilgili bilim dallarında uzmanlık gerektiren teknikler kullanır.
Türkiye’de laborantlık mesleği, 2007 yılından itibaren Tıbbi Laboratuvar Teknikleri ön lisans programından mezun olan kişiler tarafından icra edilmektedir. Bu programdan her yıl ortalama 10.000 civarında mezun verilmektedir. Ancak, bu mezunların yalnızca çok küçük bir kısmı kamu kurumlarında istihdam edilebilmektedir.
2023 yılı itibarıyla, Türkiye’de atama bekleyen laborant sayısı 90.000’i aşmıştır. Bu sayı, her yıl artan mezun sayısıyla birlikte her geçen gün artmaktadır.
Laborant atama sorununun temel nedenleri arasında şunlar sayılabilir:
- Atama sayılarının yetersizliği: Sağlık Bakanlığı, her yıl gerçekleştirilen KPSS sınavı kapsamında laborant alımı yapmaktadır. Ancak, bu atama sayılarının her yıl mezun olan laborant sayısını karşılayamaması, atama sorununun temel nedenidir.
- Atama kriterlerinin yüksekliği: Laborant atamalarında KPSS puanı belirleyici bir faktördür. Ancak, son yıllarda gerçekleştirilen atamalarda KPSS puan aralığının giderek yükselmesi, atama şansını azaltmaktadır.
- Aile sağlığı merkezlerinde laboratuvarların kaldırılması: 2014 yılında yapılan bir düzenlemeyle aile sağlığı merkezlerinde bulunan laboratuvarlar kaldırılmıştır. Bu düzenleme, laborant istihdamını olumsuz yönde etkilemiştir.
Laborant atama sorunu, sağlık hizmetlerinin kalitesini ve verimliliğini olumsuz yönde etkilemektedir. Yeterli sayıda laborantın istihdam edilememesi, hastalıkların teşhis ve tedavisinde gecikmelere ve hatalara neden olabilmektedir.
Laborant Atama Sorununun Çözümü
Laborant atama sorununun çözümü için aşağıdaki öneriler yapılabilir:
- Atama sayılarının artırılması: Sağlık Bakanlığı, her yıl gerçekleştirilen KPSS sınavı kapsamında laborant atama sayılarını artırmalıdır. Bu sayede, her yıl mezun olan laborantların bir kısmı kamu kurumlarında istihdam edilebilecektir.
- Atama kriterlerinin düşürülmesi: Laborant atamalarında KPSS puanı belirleyici bir faktördür. Ancak, son yıllarda gerçekleştirilen atamalarda KPSS puan aralığının giderek yükselmesi, atama şansını azaltmaktadır. Bu nedenle, atama kriterlerinin düşürülmesi, atama şansını artıracaktır.
- Aile sağlığı merkezlerinde laboratuvarların yeniden kurulması: 2014 yılında yapılan bir düzenlemeyle aile sağlığı merkezlerinde bulunan laboratuvarlar kaldırılmıştır. Bu düzenleme, laborant istihdamını olumsuz yönde etkilemiştir. Bu nedenle, aile sağlığı merkezlerinde laboratuvarların yeniden kurulması, laborant istihdamını artıracaktır.
Laborantların Hak Aramaları
Laborant atama sorunu, laborantların önemli bir sorunudur. Bu sorunun çözümü için laborantlar, çeşitli platformlar üzerinden hak arama faaliyetleri yürütmektedir. Bu faaliyetler arasında şunlar sayılabilir:
- Başvuruların yapılması: Laborantlar, atama sorunlarının çözümü için Sağlık Bakanlığı, Cumhurbaşkanı ve diğer yetkili makamlara başvurular yapmaktadır.
- Miting ve yürüyüşlerin düzenlenmesi: Laborantlar, atama sorunlarının çözümü için miting ve yürüyüşler düzenleyerek kamuoyunun dikkatini bu soruna çekmektedir.
- Sosyal medya üzerinden kampanyalar düzenlenmesi: Laborantlar, atama sorunlarının çözümü için sosyal medya üzerinden kampanyalar düzenleyerek kamuoyunun desteğini almaktadır.
Laborantların hak arama faaliyetleri, atama sorununun çözümü için önemli bir rol oynamaktadır. Bu faaliyetlerin artırılması, atama sorununun çözümünü hızlandıracaktır.