Makat Çatlağı (Anal Fissür) Nedir?
Makat çatlağı, makat bölgesindeki kas dokusunun yırtılmasıdır. Bu yırtılma, genellikle dışkılama sırasında sert veya kuru dışkıların geçmesi nedeniyle oluşur. Makat çatlağı, her yaştan insanı etkileyebilen yaygın bir hastalıktır. Ancak, genellikle 20-40 yaş arasındaki kişilerde görülür.
Makat Çatlağının Belirtileri Nelerdir?
Makat çatlağının en yaygın belirtisi, dışkılama sırasında şiddetli ağrıdır. Bu ağrı, dışkılama sonrasında da birkaç dakika boyunca devam edebilir. Diğer belirtiler arasında şunlar yer alır:
- Makat bölgesinde kanama
- Makat bölgesinde kaşıntı
- Makat bölgesinde şişlik veya kızarıklık
- Dışkılama sırasında zorlanma
Makat Çatlağının Nedenleri Nelerdir?
Makat çatlağının kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak, aşağıdaki faktörler makat çatlağına neden olabilir:
- Sert veya kuru dışkılar
- İshal
- Kabızlık
- Makat bölgesini tahriş eden maddeler (örneğin, sabun, deterjan, parfümlü ürünler)
- Makat bölgesini etkileyen bazı hastalıklar (örneğin, Crohn hastalığı, ülseratif kolit)
- Hamilelik
Makat Çatlağının Teşhisi Nasıl Yapılır?
Makat çatlağının teşhisi genellikle fizik muayene ile yapılır. Doktor, makat bölgesini inceleyerek çatlağı görebilir. Ayrıca, çatlağın derinliğini ve yerini belirlemek için anal manometri adı verilen bir test yapabilir.
Makat Çatlağının Tedavisi
Makat çatlağının tedavisi, çatlağın evresine ve şiddetine göre değişir.
Erken Evrede Makat Çatlağı Tedavisi
Erken evrede makat çatlağı, aşağıdaki yöntemlerle tedavi edilebilir:
- Lifli gıdalarla beslenme: Lifli gıdalar, dışkıyı yumuşatarak dışkılama sırasındaki zorluğu azaltır. Bu da makat çatlağının iyileşmesini kolaylaştırır.
- Bol su içmek: Bol su içmek, bağırsakları çalıştırarak dışkılamayı kolaylaştırır.
- Dışkılama sırasında ıkınmamak: Ikınmak, makat bölgesine aşırı basınç uygulayarak çatlağı daha da kötüleştirebilir.
- Sıcak su banyosu: Sıcak su banyosu, makat bölgesini rahatlatarak ağrıyı azaltır.
- Reçetesiz satılan kremler veya merhemler: Reçetesiz satılan bazı kremler veya merhemler, makat bölgesini uyuşturup ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir.
Kronik Makat Çatlağı Tedavisi
Kronik makat çatlağı, yukarıda belirtilen yöntemlerle tedavi edilemezse, aşağıdaki yöntemlerle tedavi edilebilir:
- Botulinum toksini enjeksiyonu: Botulinum toksini, makat bölgesindeki kasları gevşeterek ağrıyı azaltır ve çatlağın iyileşmesini kolaylaştırır.
- Lazer tedavisi: Lazer tedavisi, makat çatlağının ucunu yakarak tedavi eder.
- Klasik cerrahi: Klasik cerrahide, makat bölgesindeki kasın bir kısmı kesilir. Bu işlem, çatlağın iyileşmesini hızlandırır.
Makat Çatlağının Önlenmesi
Makat çatlağının önlenmesi için aşağıdaki önlemler alınabilir:
- Lifli gıdalarla beslenmek
- Bol su içmek
- Kabızlık ve ishali önlemek
- Makat bölgesini tahriş eden maddelerden kaçınmak
- Hamilelik sırasında yeterli lif almak ve bol su içmek
Makat Çatlağının Komplikasyonları
Makat çatlağı, aşağıdaki komplikasyonlara yol açabilir:
- Anal fissür fistülü: Anal fissür fistülü, makat çatlağının ucundaki deliğin bağırsağın diğer bir bölümüne açılmasıdır.
- Anal apse: Anal apse, makat bölgesindeki bir irin kesesidir.
- Kansızlık: Makat çatlağı nedeniyle oluşan kanamalar, kansızlığa yol açabilir.
**Sonuç olarak, makat çatlağı, makat bölgesindeki kas dokusunun yırtılmasıdır. Bu yırtılma, genellikle sert veya kuru dışkıların geçmesi nedeniyle oluşur. Makat çatlağı, her yaştan insanı etkileyebilen yaygın bir hastalıktır