Manevi Tazminat Karar Örnekleri
Manevi tazminat, bir kişinin kişilik haklarının hukuka aykırı bir şekilde ihlal edilmesi nedeniyle uğradığı manevi zararın giderilmesi için ödenen paradır. Manevi tazminat, maddi tazminatın karşılayamadığı, kişinin duygusal, ruhsal ve bedensel bütünlüğünün ihlal edilmesinden kaynaklanan zararları gidermeyi amaçlar.
Manevi tazminat, Türk hukukunda 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 49. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, “Şahsiyet hakkı hukuka aykırı bir şekilde tecavüze uğrayan kişi, uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat namıyla bir miktar para ödenmesini dava edebilir.”
Manevi tazminat, her haksız fiilden kaynaklanmayabilir. Manevi tazminata hükmedilebilmesi için, haksız fiilin kişilik haklarının ihlaline neden olması gerekir. Kişilik hakları, kişinin yaşam hakkı, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkı, şeref ve haysiyet hakkı, aile hayatı ve özel hayatı ile sırları koruma hakkı, düşünce ve kanaat özgürlüğü hakkı, din ve vicdan özgürlüğü hakkı, mülkiyet hakkı, kişilik haklarına saldırıya karşı korunma hakkı gibi haklardır.
Manevi tazminat, haksız fiilin niteliğine, zarar görenin kişilik haklarına verilen zararın ağırlığına, zarar görenin sosyal ve ekonomik durumuna, haksız fiilden sorumlu olan kişinin kusur derecesine ve diğer ilgili unsurlara göre belirlenir.
Manevi tazminat, her zaman maddi tazminat ile birlikte talep edilebilir. Ancak, maddi tazminat talep edilmese bile, manevi tazminat talep edilebilir.
Manevi Tazminat Karar Örnekleri
Türk hukukunda manevi tazminat karar örnekleri oldukça çeşitlidir. Bu kararlardan bazıları şu şekildedir:
- Trafik Kazası Nedeniyle Manevi Tazminat: Trafik kazaları, manevi tazminat taleplerinin en yaygın nedenlerinden biridir. Bu tür davalarda, kaza sonucu yaralanan veya ölen kişinin yakınları, manevi tazminat talep edebilirler. Örneğin, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2022/1761 E., 2023/2707 K. sayılı kararında, trafik kazasında ölen kişinin yakınlarının manevi tazminat talebi kabul edilmiştir. Mahkeme, kazada ölen kişinin yakınlarının manevi acı ve elem çektiklerini, bu nedenle manevi tazminata hak kazandıklarını belirtmiştir.
- İş Kazası Nedeniyle Manevi Tazminat: İş kazaları da manevi tazminat taleplerinin bir diğer yaygın nedenidir. Bu tür davalarda, iş kazası sonucu yaralanan veya ölen işçinin yakınları, manevi tazminat talep edebilirler. Örneğin, Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’nin 2022/2404 E., 2023/2264 K. sayılı kararında, iş kazası sonucu yaralanan işçinin yakınlarına manevi tazminat hükmedilmiştir. Mahkeme, iş kazasının işçinin yakınlarında manevi acı ve eleme neden olduğunu, bu nedenle manevi tazminata hak kazandıklarını belirtmiştir.
- Cinsel Taciz Nedeniyle Manevi Tazminat: Cinsel taciz, kişilik haklarına yönelik en ağır saldırılardan biridir. Bu tür davalarda, cinsel tacize uğrayan kişi, manevi tazminat talep edebilir. Örneğin, Yargıtay 8. Hukuk Dairesi’nin 2022/1657 E., 2023/1706 K. sayılı kararında, cinsel tacize uğrayan kişiye manevi tazminat hükmedilmiştir. Mahkeme, cinsel tacizin kişinin kişilik haklarını ağır şekilde ihlal ettiğini, bu nedenle manevi tazminata hak kazandığını belirtmiştir.
- Hakaret Nedeniyle Manevi Tazminat: Hakaret, kişilik haklarına yönelik bir başka saldırıdır. Bu tür davalarda, hakaret edilen kişi, manevi tazminat talep edebilir. Örneğin, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 2022/1902 E., 2023/2214 K. sayılı kararında, hakaret edilen kişiye manevi tazminat hükmedilmiştir. Mahkeme, hakaretin kişinin kişilik haklarını ihlal ettiğini, bu nedenle manevi tazminata hak kazandığını belirtmiştir.
Manevi Tazminat Miktarı
Manevi tazminat miktarı, her somut olaya göre belirlenir. Bu miktarı belirleyen faktörler şu şekildedir: