Müşahit Nedir, Ne İş Yapar?
Müşahit, seçimlerde sandık işlemlerinin tarafsız ve adil bir şekilde yürütülmesini sağlamak üzere siyasi partiler ve adaylar tarafından görevlendirilen kişilerdir. Müşahitler, sandık kurulunun çalışmalarını yakından takip ederek herhangi bir usulsüzlük veya hata olup olmadığını kontrol ederler.
Müşahit Olmanın Şartları
Müşahit olmak için aşağıdaki şartlar aranır:
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak
- On sekiz yaşını doldurmuş olmak
- Kamu hizmetinden yasaklı olmamak
- Siyasi parti üyesi olmak veya bağımsız aday olmak
Müşahit olmak isteyenler, siyasi partilerine veya bağımsız adaylara başvurarak müşahitlik başvurusu yapabilirler. Siyasi partiler ve adaylar, başvuruları değerlendirerek müşahitlik görevlendirmesini yaparlar.
Müşahitlerin Görevleri
Müşahitlerin görevleri şunlardır:
- Oy verme işleminin başlangıcından sonuna kadar sandık çevresinde bulunmak
- Sandık kurulunun çalışmalarını takip etmek ve denetlemek
- Oy verme, sayım-döküm, tasnif ve tutanakların tutulması işlemlerinin adil ve şeffaf bir şekilde yürütülmesini sağlamak
- Herhangi bir usulsüzlük veya hata tespit edilmesi halinde sandık kuruluna itiraz etmek
Müşahitler, sandık işlemleriyle ilgili her türlü bilgiye ve belgeye ulaşma hakkına sahiptirler. Sandık kurulunun görev ve sorumluluklarını yerine getirmemesi halinde, müşahitler sandık kuruluna itiraz edebilirler. İtirazın sandık kurulu tarafından kabul edilmemesi halinde, müşahitler, itirazlarını İlçe Seçim Kurulu’na götürebilirler.
Müşahitlerin Hakları
Müşahitlerin hakları şunlardır:
- Sandık işlemlerini takip etmek ve denetlemek
- Sandık kurulunun görev ve sorumluluklarını yerine getirmemesini sandık kuruluna itiraz etmek
- Sandık kurulunun görev ve sorumluluklarını yerine getirmemesi halinde, itirazlarını İlçe Seçim Kurulu’na götürmek
- Sandık çevresinde bulunmak
- Oy verme, sayım-döküm, tasnif ve tutanakların tutulması işlemlerini yakından izlemek
- Herhangi bir usulsüzlük veya hata tespit edilmesi halinde, sandık kuruluna itiraz etmek
Müşahitler, bu haklarını kullanırken saygılı ve nezaketli davranmak zorundadırlar. Sandık kurulunun çalışmalarına engel teşkil edecek davranışlarda bulunamazlar.
Müşahitlerin Sorumlulukları
Müşahitlerin sorumlulukları şunlardır:
- Oy verme işleminin başlangıcından sonuna kadar sandık çevresinde bulunmak
- Sandık kurulunun çalışmalarını takip etmek ve denetlemek
- Herhangi bir usulsüzlük veya hata tespit edilmesi halinde, sandık kuruluna itiraz etmek
- Sandık kurulunun görev ve sorumluluklarını yerine getirmemesini sandık kuruluna itiraz etmek
Müşahitler, bu sorumluluklarını yerine getirirken tarafsız ve objektif olmak zorundadırlar. Sandık kurulunun çalışmalarını engelleyecek veya seçim sürecini etkileyecek davranışlarda bulunamazlar.
Müşahitlerin Önemi
Müşahitler, seçimlerde demokratik sürecin sağlıklı bir şekilde işlemesini sağlamada önemli bir rol oynarlar. Müşahitler, sandık işlemlerinin tarafsız ve adil bir şekilde yürütülmesini kontrol ederek, seçim güvenliğine katkıda bulunurlar.
Müşahitler, seçimlerde aşağıdaki hususları kontrol ederler:
- Oy verme işleminin usulüne uygun şekilde yürütülmesi
- Oy pusulalarının doğru şekilde kullanılıp kullanılmadığı
- Oyların doğru şekilde sayılması ve dökümünün yapılması
- Tutanakların usulüne uygun şekilde tutulması
Müşahitler, tespit ettikleri herhangi bir usulsüzlük veya hatayı sandık kuruluna itiraz ederek, seçim sürecinin sağlıklı bir şekilde ilerlemesini sağlarlar.
Müşahitlik, demokrasinin önemli bir unsurudur. Müşahitler, seçimlerde demokratik sürecin sağlıklı bir şekilde işlemesini sağlamak için önemli bir sorumluluk üstlenirler.