Nikolay Vasilyeviç Gogol’un Ölü Canlar Romanı: Bir Toplumsal ve İdeolojik Eleştiri
Romanın Özeti
Nikolay Vasilyeviç Gogol’un 1842 yılında yayımlanan Ölü Canlar romanı, 19. yüzyıl Rusyası’nın sosyal ve toplumsal yapısını eleştirel bir bakış açısıyla ele alan bir eserdir. Romanın ana karakteri, Çiçikov adında bir dolandırıcıdır. Çiçikov, ölmüş köylüleri (köleleri) satın alarak devleti dolandırmayı planlar. Bu amaçla, Rusya’nın çeşitli yerlerini dolaşarak toprak sahipleriyle görüşür ve ölmüş köylülerini satın almak için pazarlık yapar.
Romanın ilk bölümünde, Çiçikov’un planını gerçekleştirmek için hazırlık yaptığı anlatılır. Çiçikov, bu planını gerçekleştirmek için zengin toprak sahiplerinden oluşan bir çevre edinmeye çalışır. Bu amaçla, bir tiyatro oyununa gider ve orada tanıştığı toprak sahiplerine kendisini tanıtır. Toprak sahiplerinden biri olan Manilov, Çiçikov’a ölmüş köylülerini satın alabileceğini söyler. Çiçikov, Manilov’un teklifini kabul eder ve Manilov’dan ölmüş 10 köylüyü satın alır.
Romanın ikinci bölümünde, Çiçikov’un diğer toprak sahipleriyle olan görüşmeleri anlatılır. Çiçikov, Manilov’dan sonra Nozdrev, Koçkarev, Sobakeviç ve Plyushkin adında dört toprak sahibiyle görüşür. Nozdrev, Çiçikov’a ölmüş 20 köylüyü satar. Koçkarev, Çiçikov’a ölmüş 50 köylüyü satar. Sobakeviç, Çiçikov’a ölmüş 30 köylüyü satar. Plyushkin, Çiçikov’a ölmüş 150 köylüyü satar.
Romanın üçüncü bölümünde, Çiçikov’un ölü köylüleri satın almasının ardından başına gelenler anlatılır. Çiçikov, ölmüş köylüleri satın aldıktan sonra başkente doğru yola çıkar. Yolda, bir geceyi geçirmek için bir hanta uğrar. Han sahibi, Çiçikov’un ölmüş köylüleri satın aldığını öğrenir ve Çiçikov’u polise ihbar eder. Çiçikov, polis tarafından yakalanır ve tutuklanır.
Romanın son bölümünde, Çiçikov’un hapishanede geçirdiği süre anlatılır. Çiçikov, hapishanedeyken yaptığı hataları düşünür ve pişmanlık duyar. Çiçikov, hapisten çıktıktan sonra hayatını değiştirmeye karar verir. Çiçikov, bir çiftlikte kâhya olarak işe başlar ve buradaki köylülere iyi davranmaya çalışır.
Romanın Eleştirel Yönleri
Ölü Canlar romanı, 19. yüzyıl Rusyası’nın sosyal ve toplumsal yapısını eleştirel bir bakış açısıyla ele alan bir eserdir. Roman, dönemin Rusya’sında yaygın olan kölelik sistemini, bürokrasinin yolsuzluğunu, toprak sahiplerinin sömürücülüğünü ve taşra halkının yoksulluğunu eleştirel bir dille anlatır.
Romanda, kölelik sistemi, ölmüş köylülerin satın alınması yoluyla eleştirilmiştir. Çiçikov, ölmüş köylüleri satın alarak devleti dolandırmayı planlar. Ancak, bu planı, dönemin Rusya’sındaki kölelik sisteminin bir yansımasıdır. Köleler, bir mal olarak kabul edilmekte ve bir insan olarak görülmemektedirler. Bu nedenle, Çiçikov’un ölmüş köylüleri satın alması, dönemin Rusya’sındaki kölelik sisteminin bir eleştirisi olarak okunabilir.
Romanda, bürokrasinin yolsuzluğu, Çiçikov’un tutuklanması yoluyla eleştirilmiştir. Çiçikov, ölmüş köylüleri satın aldıktan sonra başkente doğru yola çıkar. Yolda, bir geceyi geçirmek için bir hanta uğrar. Han sahibi, Çiçikov’un ölmüş köylüleri satın aldığını öğrenir ve Çiçikov’u polise ihbar eder. Çiçikov, polis tarafından yakalanır ve tutuklanır. Bu olay, dönemin Rusya’sındaki bürokrasinin yolsuzluğunun bir yansımasıdır. Bürokratlar, kendi çıkarları için her şeyi yapabilirler ve bu çıkarları doğrultusunda yasaları bile çiğneyebilirler.
Romanda, toprak sahiplerinin sömürücülüğü, Çiçikov’un toprak sahipleriyle olan görüşmeleri yoluyla eleştirilmiştir. Çiçikov, ölmüş köylüleri satın almak için toprak sahipleriyle görüşür. Bu görüşmelerde, toprak sahiplerinin köylüleri nasıl sömürdükleri açıkça görülür. Toprak sahipleri, köylü