Pi Sayısını Kim Buldu?
Pi sayısı, bir dairenin çevresinin çapına olan oranını ifade eden bir irrasyonel ve transandantal sayıdır. Pi sayısı yaklaşık olarak 3,14 olarak bilinir. Pi sayısı, matematikte ve mühendislikte çok önemli bir yere sahiptir.
Pi sayısının ne zaman ve kim tarafından keşfedildiği tam olarak bilinmemektedir. Ancak, pi sayısının varlığından antik çağlardan beri beri bilindiği tahmin edilmektedir.
Pi Sayısının Antik Çağlarda Kullanımı
Pi sayısının ilk olarak Babilliler tarafından kullanıldığı düşünülmektedir. MÖ 1900-1680 yılları arasında yazılmış olduğu tahmin edilen bir Babil tabletinde pi sayısının 3,125 olarak ifade edildiği bulunmuştur.
Antik Mısırlılar da pi sayısını kullanmışlardır. MÖ 1650 yılına ait olan Rhind Papirüsü incelenerek Antik Mısırlıların da pi sayısının 3,1416 olarak ifade ettikleri onaylanmıştır.
Pi Sayısının Arşimet tarafından Hesaplanması
Pi sayısının ilk hesaplaması Arşimet tarafından yapılmıştır. MÖ 287-212 yılları arasında yaşayan Yunanlı matematikçi Arşimet, Pisagor Teoremini kullanarak iki çokgenin alanını hesaplamayı başarmıştır.
Arşimet, bir daire içine inscrive edilen düzgün bir 6-gen ve bu 6-genin çevresini, bir daire içine inscrive edilen düzgün bir 9-gen ve bu 9-genin çevresini karşılaştırarak pi sayısını hesaplamıştır. Bu hesaplama sonucunda, pi sayısının 22/7 olduğunu bulmuştur.
Pi Sayısının Daha Sonraki Gelişimi
Arşimet’in ardından, pi sayısının hesaplanmasına yönelik çalışmalar devam etmiştir. MÖ 1. yüzyılda yaşamış olan Çinli matematikçi Liu Hui, pi sayısının 3,1415926’ya yakın bir değere sahip olduğunu hesaplamıştır.
MS 6. yüzyılda yaşamış olan Hintli matematikçi Aryabhata, pi sayısının 3,1416033’e yakın bir değere sahip olduğunu hesaplamıştır.
MS 15. yüzyılda yaşamış olan İranlı matematikçi Jamshid Al-Kashi, pi sayısının virgülden sonraki 16 basamağını hesaplamıştır.
-
yüzyılda yaşamış olan Alman matematikçi Ludolph van Ceulen, pi sayısının virgülden sonraki 20 basamağını hesaplamıştır.
-
yüzyılda yaşamış olan İngiliz matematikçi John Wallis, pi sayısının bir irrasyonel sayı olduğunu ispatlamıştır.
-
yüzyılda yaşamış olan İsviçreli matematikçi Leonhard Euler, pi sayısının bir transandantal sayı olduğunu ispatlamıştır.
-
yüzyılda, bilgisayarların gelişmesiyle birlikte pi sayısının daha fazla basamağı hesaplanmıştır. 2023 yılı itibarıyla, pi sayısının virgülden sonraki 62.8 milyar basamağı hesaplanmıştır.
Pi Sayısının Kullanım Alanları
Pi sayısı, matematikte ve mühendislikte çok önemli bir yere sahiptir. Pi sayısı, daireler, çemberler, elipsler gibi geometrik şekillerin hesaplamalarında kullanılır. Ayrıca, fizik, kimya, biyoloji, astronomi gibi bilim dallarında da pi sayısının kullanımı yaygındır.
Pi Günü
Pi sayısının ilk iki basamağı olan 3,14’ün Amerikan İngilizcesindeki ay ve gün olarak telaffuz edilmesinden dolayı, pi sayısı 14 Mart tarihinde kutlanmaktadır. Bu gün, “Pi Günü” olarak anılmaktadır.
Sonuç
Pi sayısı, matematik ve mühendislikte çok önemli bir yere sahip olan bir irrasyonel ve transandantal sayıdır. Pi sayısının varlığından antik çağlardan beri beri bilindiği tahmin edilmektedir. Pi sayısının ilk hesaplaması Arşimet tarafından yapılmıştır. Pi sayısının hesaplanmasına yönelik çalışmalar günümüzde de devam etmektedir.