Radyoaktivite, atomun çekirdeğinin kararsızlığından kaynaklanan ve çekirdeğin kendiliğinden parçalanarak enerji yayması olayıdır. Bu olay, 1896 yılında Fransız fizikçi Antoine Henri Becquerel tarafından keşfedilmiştir.
Becquerel, o dönemde Wilhelm Roentgen’in X-ışınlarını keşfetmesinden sonra, uranyum tuzlarının da X-ışınları yayabileceğini düşünmüştür. Bu amaçla, uranyum tuzlarının bir fotoğraf plakasını siyah bir kağıtla kaplayarak, birkaç saat boyunca güneşte bekletmiştir. Becquerel, beklendiği gibi fotoğraf plakasında bir görüntü oluştuğunu görmüştür. Ancak, daha sonra yaptığı deneylerde, fotoğraf plakasının güneşten uzak bir ortamda da siyahlandığını gözlemlemiştir.
Becquerel, bu olayın sebebini araştırmış ve uranyumun kendiliğinden X-ışınları yaydığını keşfetmiştir. Bu keşfi, 2 Mart 1896 tarihinde Fransa Bilim Akademisi’ne sunduğu bir makalede yayınlamıştır.
Becquerel’in bu keşfi, radyoaktivitenin keşfine giden yolda önemli bir adım olmuştur. Kısa bir süre sonra, Marie Curie ve Pierre Curie çifti, uranyumun yanı sıra polonyum ve radyum elementlerinin de radyoaktif olduğunu keşfetmişlerdir.
Radyoaktivite, tıpta, endüstride ve enerji üretiminde önemli bir yere sahiptir. Tıpta, kanser tedavisinde kullanılmaktadır. Endüstride, nükleer enerji santrallerinde ve radyoaktif işaretlemede kullanılmaktadır. Enerji üretiminde, nükleer santrallerde elektrik üretmek için kullanılmaktadır.
Radyoaktivitenin Keşfi
Antoine Henri Becquerel, 15 Aralık 1852 tarihinde Fransa’nın Paris şehrinde doğmuştur. Babası Alexandre-Edmond Becquerel, bir fizikçi ve kimyagerdir. Becquerel, 1872 yılında Paris Üniversitesi’nden fizik alanında lisans derecesi almıştır. Daha sonra, aynı üniversitede doktora çalışmalarını tamamlamıştır.
Becquerel, doktora çalışmalarını tamamladıktan sonra, Fransa Bilim Akademisi’nde araştırma görevlisi olarak çalışmaya başlamıştır. O dönemde, Wilhelm Roentgen’in X-ışınlarını keşfetmesi, Becquerel’in ilgisini çekmiştir. Becquerel, uranyum tuzlarının da X-ışınları yayabileceğini düşünmüştür.
Bu amaçla, uranyum tuzlarının bir fotoğraf plakasını siyah bir kağıtla kaplayarak, birkaç saat boyunca güneşte bekletmiştir. Becquerel, beklendiği gibi fotoğraf plakasında bir görüntü oluştuğunu görmüştür. Ancak, daha sonra yaptığı deneylerde, fotoğraf plakasının güneşten uzak bir ortamda da siyahlandığını gözlemlemiştir.
Becquerel, bu olayın sebebini araştırmış ve uranyumun kendiliğinden X-ışınları yaydığını keşfetmiştir. Bu keşfi, 2 Mart 1896 tarihinde Fransa Bilim Akademisi’ne sunduğu bir makalede yayınlamıştır.
Becquerel’in bu keşfi, radyoaktivitenin keşfine giden yolda önemli bir adım olmuştur. Kısa bir süre sonra, Marie Curie ve Pierre Curie çifti, uranyumun yanı sıra polonyum ve radyum elementlerinin de radyoaktif olduğunu keşfetmişlerdir.
Radyoaktivitenin Özellikleri
Radyoaktivite, atomun çekirdeğinin kararsızlığından kaynaklanan ve çekirdeğin kendiliğinden parçalanarak enerji yayması olayıdır. Bu olay, üç şekilde gerçekleşebilir:
- Alfa bozunması: Alfa bozunmasında, çekirdek, bir helyum çekirdeğinin (2 proton ve 2 nötrondan oluşan) iki parçasını atarak kararlı hale gelir. Bu olayda, çekirdekteki kütlenin yaklaşık %6’sı ve enerjinin yaklaşık %4’ü açığa çıkar.
- Beta bozunması: Beta bozunmasında, çekirdek, bir elektron ve bir antineutrino yayarak kararlı hale gelir. Bu olayda, çekirdekteki kütlenin yaklaşık %0,1’i ve enerjinin yaklaşık %60’ı açığa çıkar.
- Gamma bozunması: Gamma bozunmasında, çekirdek, bir gamma ışını (elektromanyetik bir radyasyon) yayarak kararlı hale gelir. Bu olayda, çekirdekteki kütle değişmezken, enerjinin yaklaşık %34’ü açığa çıkar.
Radyoaktif ışımalar, alfa, beta ve gamma ışınları olmak üzere üçe ayrılır.
- Alfa ışınları: Alfa ışınları, iki proton ve iki nötrondan oluşan helyum çekirdeklerinden oluş