Rasyonel Sayılar ve Kolay Çözüm Yolları
Rasyonel sayılar, payı ve paydası tam sayı olan sayılardır. Paydası 1 olan rasyonel sayılar tam sayıdır. Rasyonel sayılar, ondalık sayılarla da ifade edilebilir.
Rasyonel Sayıların Özellikleri
- Rasyonel sayılar, doğal sayılar, tam sayılar ve irrasyonel sayılardan farklıdır.
- Rasyonel sayılar, toplama, çıkarma, çarpma ve bölme işlemlerine açıktır.
- Rasyonel sayılar, doğrusal bir sayı doğrusu üzerinde nokta olarak gösterilebilir.
Rasyonel Sayılarda Toplama ve Çıkarma
Rasyonel sayılarda toplama ve çıkarma işlemleri, pay ve paydaların aynı olması koşuluyla yapılabilir. Pay ve paydalar aynı olduğunda, sadece paylar toplanır veya çıkarılır.
Örnek:
1/2 + 1/4 = 3/4
1/3 - 1/6 = 1/6
Pay ve paydalar farklı olduğunda, paydalar en küçük ortak çarpana (EKOK) indirilir. EKOK’a indirildikten sonra, paylar toplanır veya çıkarılır.
Örnek:
2/3 + 1/2 = (2 * 2) / (3 * 2) + (1 * 3) / (2 * 3) = 4/6 + 3/6 = 7/6
3/4 - 1/2 = (3 * 2) / (4 * 2) - (1 * 4) / (2 * 4) = 6/8 - 4/8 = 2/8 = 1/4
Rasyonel Sayılarda Çarpma ve Bölme
Rasyonel sayılarda çarpma ve bölme işlemleri, pay ve paydaların çarpılması veya bölünmesiyle yapılır.
Örnek:
1/2 * 2/3 = 1 * 2 / 2 * 3 = 2/6 = 1/3
1/3 / 2/3 = 1 * 3 / 2 * 1 = 3/2 = 1.5
Rasyonel Sayılarda Kolay Çözüm Yolları
Rasyonel sayılarda işlem yaparken, aşağıdaki kolay çözüm yollarını kullanabilirsiniz:
- Pay ve paydaların en küçük ortak çarpanına (EKOK) indirme: Bu yöntem, pay ve paydalar farklı olduğunda, işlem yapmayı kolaylaştırır.
- Pay ve paydanın ortak bölenlerini birleştirme: Bu yöntem, özellikle paydanın çok sayıda böleni olduğunda, işlemi kolaylaştırır.
- Ayrık pay ve paydaları birleştirme: Bu yöntem, pay ve paydanın bir kısmı sıfır olduğunda, işlemi kolaylaştırır.
Örnek:
2/3 * 5/4 = (2 * 5) / (3 * 4) = 10/12 = 5/6
1/6 * 2/3 = (1 * 2) / (6 * 3) = 2/18 = 1/9
1/2 - 1/4 = (1 - 1/2) / 2 = (1/2) / 2 = 1/4
Rasyonel Sayılarla İlgili Çıkabilecek Sorular
Rasyonel sayılarla ilgili çıkabilecek sorular, genellikle toplama, çıkarma, çarpma ve bölme işlemleriyle ilgilidir. Ayrıca, rasyonel sayıların özellikleriyle ilgili sorular da çıkabilir.
Örnek sorular:
- 1/2 + 1/3 = ?
- 1/2 – 1/4 = ?
- 1/2 * 2/3 = ?
- 1/2 / 3/4 = ?
- A rasyonel sayısı, -1/2 ile 1/2 arasındadır. A’nın alabileceği değerler nelerdir?
**Sonuç olarak, rasyonel sayılar, günlük hayatımızda sıklıkla kullandığımız sayılardır. Rasyonel sayılarla ilgili temel kavramları ve işlemleri iyi bilmek, matematik dersinde başarılı olmak için önemlidir. Rasyonel sayılarda işlem yaparken, yukarıda verilen kolay çözüm yollarını