Şeker Portakalı – José Mauro de Vasconcelos
Konusu
Şeker Portakalı, Brezilya’da doğan ve fakir bir ailenin çocuğu olan Zeze’nin yaşadıklarını anlatan bir romandır. Zeze, yaramaz ama aynı zamanda duygusal ve hayal gücü geniş bir çocuktur. Ailesi tarafından sevilmediği ve sürekli olarak şiddet gördüğü için mutsuzdur. Yeni taşındıkları mahallede tanıştığı şeker portakalı fidanı Minguinho, onun tek arkadaşı olur. Zeze, fidana gün içinde yaptıklarını ve hayallerini anlatır.
Karakterler
- Zeze: Romanın ana karakteridir. 5 yaşında, yaramaz ama aynı zamanda duygusal ve hayal gücü geniş bir çocuktur. Ailesi tarafından sevilmediği ve sürekli olarak şiddet gördüğü için mutsuzdur.
- Minguinho: Zeze’nin en yakın arkadaşıdır. Zeze, ona şeker portakalı fidanı diktiği için Minguinho adını verir.
- Baba: Zeze’nin babasıdır. İşsizdir ve ailesini geçindirmekte zorlanır. Zeze’ye sert davranır ve onu sürekli olarak döver.
- Anne: Zeze’nin annesidir. Zeze’yi sever ama ona karşı sevgisini ifade etmekte zorlanır.
- Luis: Zeze’nin kardeşidir. Zeze’den daha küçüktür ve onu çok sever.
- Marmeladcı: Zeze’nin mahalledeki en sevdiği kişidir. Zeze ona Marmeladcı Abi der.
Özet
Roman, Zeze’nin 5 yaşındayken başlayan ve 15 yaşına geldiğinde sona eren çocukluğunu anlatır.
Zeze, 5 yaşındayken ailesiyle birlikte Rio de Janeiro’ya taşınır. Yeni mahallede çok mutsuzdur ve yeni arkadaşlar edinmekte zorlanır. Tek arkadaşı, bahçedeki şeker portakalı fidanı Minguinho olur. Zeze, Minguinho’ya gün içinde yaptıklarını ve hayallerini anlatır.
Zeze, okulda da yaramazlığıyla dikkat çeker. Öğretmeni Dona Benta, onu çok sever ve ona yardımcı olmaya çalışır. Zeze, Dona Benta’yı çok sever ve ona her gün bir çiçek götürerek onu mutlu eder.
Zeze’nin babası, işsizdir ve ailesini geçindirmekte zorlanır. Bu durum, Zeze’nin mutsuzluğunu daha da artırır. Babası, Zeze’ye sert davranır ve onu sürekli olarak döver. Zeze, babasının sevgisini kazanmak için uğraşır ama başarılı olamaz.
Zeze, 7 yaşındayken Luis adında bir kardeşi olur. Luis, Zeze’yi çok sever ve ona her zaman destek olur. Zeze, Luis’in sevgisiyle biraz olsun mutlu olur.
Zeze, 10 yaşındayken Marmeladcı Abi’yle tanışır. Marmeladcı Abi, Zeze’nin mahalledeki en sevdiği kişi olur. Zeze, ondan çok şey öğrenir ve onunla birlikte vakit geçirmekten çok keyif alır.
Zeze, 12 yaşındayken bir kıza aşık olur. Kız, Zeze’nin aşkını karşılıksız bırakır. Bu durum, Zeze’yi çok üzer.
Zeze, 15 yaşına geldiğinde babası bir iş bulur ve ailenin maddi durumu düzelir. Ancak Zeze’nin yaramazlıkları ve babasıyla olan sorunları devam eder. Bir gün, babası Zeze’yi çok sert bir şekilde döver. Zeze, bu olaydan sonra hastalanır ve bir daha ayağa kalkamaz.
Zeze, 15 yaşındayken hayata veda eder. Minguinho’nun yanında gömülür.
Ana fikirler
- Sevgi ve ilginin önemi: Zeze, ailesinden sevgi ve ilgi görmediği için mutsuzdur. Babasının şiddeti, onun daha da mutsuz olmasına neden olur.
- Hayal gücünün gücü: Zeze, hayal gücü sayesinde zor zamanları atlatır. Minguinho’yla yaptığı konuşmalar, ona güç verir.
- Yaramazlığın bir sınırı vardır: Zeze, yaramazlığıyla dikkat çeker ama bu yaramazlıklar bazen tehlikeli boyutlara ulaşır.
Eleştiriler
Şeker Portakalı, yayınlandığı günden bu yana çok sevilen ve klasikleşmiş bir romandır. Romanın ana karakteri Zeze, okuyucunun sempatisini kazanan bir karakterdir. Zeze’nin yaşadıkları, çocukların sevgi ve ilgiye olan ihtiyacını gözler önüne serer.
Romanın yazarı José Mauro de Vasconcelos, kendi çocukluğunu anlattığı bu romanla büyük