Temel Fatura İptal Edilebilir mi?
Temel fatura, bir mal veya hizmet satışı karşılığında düzenlenen faturadır. Bu faturalar, faturayı düzenleyen kişi veya kuruluşun vergi kimlik numarasını, faturanın düzenlendiği tarihi, faturanın türünü, faturada yer alan mal veya hizmetin adını, miktarını ve birim fiyatını, fatura tutarını ve KDV tutarını içermelidir.
Temel faturalar, Vergi Usul Kanunu (VUK) uyarınca düzenlenir. VUK’un 232. maddesine göre, faturanın düzenlendiği tarihten itibaren 7 gün içinde iptal edilebilir. Bu süre içinde faturanın iptal edilmesi için, faturayı düzenleyen kişi veya kuruluş ile faturayı alan kişi veya kuruluş arasında yazılı bir anlaşma yapılması gerekir.
Temel faturaların iptal edilebilmesi için, faturada yer alan mal veya hizmetin henüz teslim edilmemiş olması veya faturanın henüz tahsilat yapılmamış olması gerekir. Faturada yer alan mal veya hizmet teslim edilmiş veya fatura tahsilat yapılmış ise, faturanın iptali mümkün değildir.
Temel faturaların iptali, faturayı düzenleyen kişi veya kuruluş tarafından yapılır. Bu işlem, faturayı düzenleyen kişinin veya kuruluşun elektronik ortamda fatura kayıt sisteminde yer alan faturanın iptal edilmesi ile gerçekleştirilir.
Temel faturaların iptali, faturayı alan kişi veya kuruluş açısından vergisel bir avantaj sağlar. Bu kişi veya kuruluş, iptal edilen fatura tutarını gider olarak kaydedebilir.
Temel Fatura İptalinin Vergisel Boyutu
Temel faturaların iptali, faturayı alan kişi veya kuruluş açısından vergisel bir avantaj sağlar. Bu kişi veya kuruluş, iptal edilen fatura tutarını gider olarak kaydedebilir.
VUK’un 262. maddesine göre, giderler, “İşletmenin elde ettiği kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile doğrudan ilgili maliyet ve giderler” olarak tanımlanır. Temel faturalar, işletmenin elde ettiği kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile doğrudan ilgili mal veya hizmetlerin satışını belgeleyen belgelerdir. Bu nedenle, temel faturaların iptali, işletmenin elde ettiği kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile doğrudan ilgili bir giderdir.
Temel faturaların iptali sonucunda, faturayı alan kişi veya kuruluşun gider olarak kaydedebileceği tutar, faturanın tutarına eşittir. Bu tutar, faturada yer alan mal veya hizmetin bedeli, KDV dahil olmak üzere, tüm tutarları kapsar.
Temel faturaların iptali sonucunda, faturayı alan kişi veya kuruluşun gider olarak kaydedebileceği tutar, faturanın düzenlendiği dönemde kaydedilir. Bu tutar, faturanın düzenlendiği dönemdeki işletme kazancından indirilir.
Temel Fatura İptalinin Muhasebeleştirilmesi
Temel faturaların iptali, faturayı alan kişi veya kuruluş tarafından muhasebe kayıtlarında aşağıdaki şekilde kaydedilir:
Hesaplar arası kayıt
- 120 Alacak Senetleri (-)
- 622 Satılan Malın Maliyeti (-)
- 257 Diğer Dönem Gelir ve Kârları (+)
Açıklama:
- 120 Alacak Senetleri hesabında, faturaya istinaden alacaklı olunan tutar kaydedilir.
- 622 Satılan Malın Maliyeti hesabında, faturaya istinaden satılan malın maliyeti kaydedilir.
- 257 Diğer Dönem Gelir ve Kârları hesabında, faturanın iptali sonucunda oluşan gelir kaydedilir.
Temel Fatura İptalinin Örnek Muhasebe Kaydı
Örneğin, bir işletme, 10.000 TL tutarında bir temel fatura düzenlemiştir. Bu faturada yer alan mal veya hizmetler, henüz teslim edilmemiştir. Faturanın düzenlendiği tarihten itibaren 7 gün içinde, faturanın iptali konusunda taraflar arasında yazılı bir anlaşma yapılmıştır.
Bu durumda, işletme aşağıdaki muhasebe kaydını yapacaktır:
120 Alacak Senetleri (-) 10.000
622 Satılan Malın Maliyeti (-) 10.000
257 Diğer Dönem Gelir ve Kârları (+) 10.000
Bu kayıt sonucunda, işletmenin 10.000 TL tutarında bir geliri olacaktır. Bu gelir, işletmenin elde ettiği kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile doğrudan ilgili bir gelirdir.