Terkibibent Nedir?
Terkibibent, Divan edebiyatına ait bir nazım biçimidir. Aruz ölçüsüyle yazılır ve bentlerle kurulur. Bentlerin sonunda uyaklar aynı olur ve konuları da felsefi düşünceler, ya da toplumsal yergilerdir.
Terkibibentin Özellikleri
- Bentlerle kurulur.
- Bentlerin sonunda uyaklar aynı olur.
- Konuları felsefi düşünceler, dini ve tasavvufi konular, yaşam ve toplumsal yergiler olabilir.
- Kafiye düzeni gazele benzer.
- En önemli yazarları Ziya Paşa ve Bağdatlı Ruhi’dir.
Terkibibentin Tarihçesi
Terkibibent, Divan edebiyatında 16. yüzyılda ortaya çıkmıştır. İlk terkibibent örnekleri, 16. yüzyıl şairlerinden Hayali Bey ve Nev’i’ye aittir. Ancak bu örnekler, henüz tam anlamıyla terkibibent özelliği taşımaktadır.
Terkibibentin en önemli temsilcileri, 17. yüzyılda yaşamış Bağdatlı Ruhi ve Ziya Paşa’dır. Bağdatlı Ruhi, “Divan” adlı eserinde yer alan “Terkibibend-i Mazmun-i Nazar” adlı şiiri ile terkibibentin en önemli örneklerinden birini vermiştir. Ziya Paşa ise, “Harabat” adlı eserinde yer alan “Terkibibend-i Muhayyelat” adlı şiiri ile terkibibentin en başarılı örneklerinden birini vermiştir.
Terkibibent Örnekleri
Bağdatlı Ruhi’nin “Terkibibend-i Mazmun-i Nazar” Şiiri
Bağdatlı Ruhi’nin “Terkibibend-i Mazmun-i Nazar” şiiri, 12 bentten oluşur ve her bend 13 beyitlidir. Şiirde, şair, insanoğlunun yaratılışını, yaşamını ve ölümünü ele alır. Şiirde, insanın varoluşunun bir sır olduğunu, yaşamının geçici olduğunu ve ölümünün kaçınılmaz olduğunu vurgular.
Şiirin İlk Bendi
Nazar-ı bî-nihayet edip mazmun-ı âlem, Gördüm ki her şeyin varlığına bir sebep var. Bir sebep-i müessir, bir sebep-i müessir, Bir sebep-i müessir, bir sebep-i müessir.
Nazar-ı bî-nihayet edip mazmun-ı insan, Gördüm ki her şeyin varlığına bir sebep var. Bir sebep-i müessir, bir sebep-i müessir, Bir sebep-i müessir, bir sebep-i müessir.
Terkibibentin Özellikleri
Bu şiirde, terkibibentin özelliklerini görmek mümkündür. Şiir, bentlerle kurulmuştur. Bentlerin sonunda uyaklar aynıdır. Şiirde, felsefi düşünceler ele alınmıştır. Şiir, gazele benzer bir kafiye düzenine sahiptir.
Ziya Paşa’nın “Terkibibend-i Muhayyelat” Şiiri
Ziya Paşa’nın “Terkibibend-i Muhayyelat” şiiri, 20 bentten oluşur ve her bend 13 beyitlidir. Şiirde, şair, hayal dünyasını ve hayallerinin gerçekliğini ele alır. Şiirde, şair, hayallerinin gerçek olabileceğini ve hayallerinin peşinden gitmenin önemini vurgular.
Şiirin İlk Bendi
Bir gün hayal içinde idi aklım, Gördüm ki bir saray-ı ahmer görünüyor. Bir saray-ı ahmer görünüyor, Bir saray-ı ahmer görünüyor.
Bir gün hayal içinde idi aklım, Gördüm ki bir bahçe-i gülistan görünüyor. Bir bahçe-i gülistan görünüyor, Bir bahçe-i gülistan görünüyor.
Terkibibentin Özellikleri
Bu şiirde de, terkibibentin özelliklerini görmek mümkündür. Şiir, bentlerle kurulmuştur. Bentlerin sonunda uyaklar aynıdır. Şiirde, hayal gücü ele alınmıştır. Şiir, gazele benzer bir kafiye düzenine sahiptir.
Terkibibentin Değeri
Terkibibent, Divan edebiyatında önemli bir nazım biçimidir. Bu nazım biçimi, şairlere uzun konular üzerinde