Tırnak İşareti
Tırnak işareti, bir metin içerisinde başkalarından veya başka metinlerden aktarılan sözlerin (alıntıların) başına ve sonuna konulan işarettir. Ayrıca, özel anlam taşıyan sözcük ve sözcük gruplarını vurgulamak için de kullanılır.
Tırnak İşaretinin Kullanıldığı Yerler
Tırnak işaretinin kullanıldığı yerler şunlardır:
- Başka bir kimseden veya yazıdan olduğu gibi aktarılan sözler tırnak içine alınır.
Atatürk, “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.” demiştir.
Şair, “Gönül bir denizdir, dalgaları hırçın.” diye seslenir.
- Yazıda geçen, kitap, dergi, şiir, makale, film, TV dizisi, şarkı, eser adı gibi özel isimler tırnak içine alınır.
“İnce Memed” romanını okudunuz mu?
“Sonbahar” şiiri, Nazım Hikmet’in en güzel şiirlerinden biridir.
“Karadayı” dizisini beğendiniz mi?
“Yıldızlararası” filmi, bilim kurgu filmleri arasında en iyilerden biridir.
“Müslüm” şarkısı, Müslüm Gürses’in en sevilen şarkılarından biridir.
- İngilizce, Fransızca, Almanca gibi yabancı dillerden alınan sözcükler ve sözcük grupları tırnak içine alınır.
“No problem” (Sorun değil)
“Good morning” (Günaydın)
“Schadenfreude” (Başkalarının başına gelen felaketten duyulan zevk)
- Kelime oyunları, cinaslar, atasözleri ve deyimler tırnak içine alınır.
“O kadar zeki ki, aklından geçenleri bile okuyabiliyorum.”
“Armut piş, ağzıma düş.”
“Aç gözlülük, insanı servet sahibi yapar ama onu mutsuz eder.”
- Bir sözün veya cümlenin anlamını belirtmek için kullanılan tırnak işareti, o sözün veya cümlenin başına veya sonuna konur.
“Aşk” kelimesinin birçok anlamı vardır.
“Güzel” kelimesi, göreceli bir kavramdır.
- Bir sözün veya cümlenin altını çizmek veya vurgulamak için kullanılan tırnak işareti, o sözün veya cümlenin başına veya sonuna konur.
“Hayat, bir oyundur.”
“Dünya, güzel bir yerdir.”
Tırnak İşaretinin Kullanım Kuralları
Tırnak işaretinin kullanımında dikkat edilmesi gereken bazı kurallar şunlardır:
- Tek bir sözden oluşan alıntılar tırnak işareti içinde yazılmaz.
**Yanlış:** “Aşk” en güzel duygudur.
**Doğru:** Aşk en güzel duygudur.
- Alıntının içinde başka bir alıntı varsa, bu alıntılar iç içe tırnak işareti içine alınır.
Yanlış: Atatürk, “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.” dedi. “İlim ve fen, ilerledikçe ufkumuzu genişletir.” diye de ekledi. Doğru: Atatürk, “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.” dedi. “İlim ve fen, ilerledikçe ufkumuzu genişletir.” diye de ekledi.
- Alıntının sonunda noktalama işareti varsa, bu işaret tırnak işaretinin içinde yazılır.
**Yanlış:** Atatürk, “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.” dedi.
**Doğru:** Atatürk, “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.” dedi.
- Alıntının içinde noktalama işareti yoksa, bu işaret tırnak işaretinin dışında yazılır.
**Yanlış:** Atatürk, “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir” dedi.
**Doğru:** Atatürk, “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.” dedi.
Tırnak İşareti ile İlgili Örnekler
Tırnak işaretinin kullanıldığı bazı örnekler şunlardır:
- Alıntı:
Atatürk, “Hayatta en hakiki```