Uluslararası İlişkiler Teorileri
Uluslararası ilişkiler teorileri, uluslararası sistemin işleyişini ve devletlerin dış politikalarını açıklamaya çalışan bir dizi teoridir. Bu teoriler, devletlerin çıkarlarını, güç dağılımını, uluslararası kurumların rolünü ve küresel çatışmaların nedenlerini anlamak için kullanılır.
Gerçekçilik
Gerçekçilik, uluslararası ilişkilerin en eski ve en yaygın teorilerinden biridir. Gerçekçiler, uluslararası sistemin kaotik ve tehlikeli bir yer olduğunu ve devletlerin hayatta kalmak için sürekli olarak güç arayışında olduklarını savunurlar. Bu teoriye göre, devletler çıkarlarını korumak için her türlü aracı kullanmaya hazırdır ve işbirliği ancak geçici ve çıkar odaklı olabilir.
Liberalizm
Liberalizm, gerçekçiliğe karşı çıkan bir teoridir. Liberaller, uluslararası sistemin kaotik ve tehlikeli olmadığını ve devletlerin işbirliği yoluyla barış ve refahı sağlayabileceklerini savunurlar. Bu teoriye göre, devletler çıkarlarını korumak için güç kullanmak yerine, uluslararası kurumlar ve anlaşmalar yoluyla işbirliği yapmalıdır.
Bağımlılık Teorisi
Bağımlılık teorisi, gelişmekte olan ülkelerin ekonomik ve siyasi olarak gelişmiş ülkelere bağımlı olduğunu ve bu bağımlılığın gelişmekte olan ülkelerin kalkınmasını engellediğini savunur. Bu teoriye göre, gelişmiş ülkeler, gelişmekte olan ülkelerin kaynaklarını sömürerek ve onları borçlandırarak bağımlılıklarını sürdürmektedirler.
Yapısalcılık
Yapısalcılık, uluslararası sistemin devletlerin davranışlarını belirlediğini savunan bir teoridir. Yapısalcılar, devletlerin çıkarlarının ve hedeflerinin uluslararası sistem tarafından belirlendiğini ve devletlerin bu sistemin kurallarına uymak zorunda olduklarını savunurlar. Bu teoriye göre, uluslararası sistemin yapısı devletlerin davranışlarını belirler ve devletler bu yapıyı değiştirmek için çok az şey yapabilirler.
İnşacılık
İnşacılık, uluslararası ilişkilerin sosyal olarak inşa edildiğini savunan bir teoridir. İnşacılar, devletlerin çıkarlarının, kimliklerinin ve hedeflerinin uluslararası sistem tarafından değil, devletlerin kendi aralarındaki etkileşimler yoluyla inşa edildiğini savunurlar. Bu teoriye göre, devletler uluslararası sistemin kurallarını ve normlarını kendi aralarındaki etkileşimler yoluyla oluştururlar ve bu kurallar ve normlar devletlerin davranışlarını belirler.
Eleştirel Teori
Eleştirel teori, uluslararası ilişkilerin kapitalizm ve emperyalizm tarafından belirlendiğini savunan bir teoridir. Eleştirel teorisyenler, uluslararası sistemin kapitalist ülkelerin çıkarlarına göre düzenlendiğini ve bu sistemin gelişmekte olan ülkeleri sömürdüğünü savunurlar. Bu teoriye göre, uluslararası sistemin yapısı kapitalist ülkeler tarafından belirlenir ve bu ülkeler sistemin kurallarını ve normlarını kendi çıkarlarına göre belirlerler.
Faydalı Siteler ve Dosyalar
- Uluslararası İlişkiler Teorileri (Türkçe): [https://www.academia.edu/36147092/Uluslararasi_Iliskiler_Teorileri_Turkce_]
- Uluslararası İlişkiler Teorileri (İngilizce): [https://www.britannica.com/topic/international-relations-theory]
- Uluslararası İlişkiler Teorileri Dosyası (PDF): [https://www.files.ethz.ch/isn/186831/Theories_of_International_Relations.pdf]