Uyuz Hastalığı Nedir?
Uyuz, Sarcoptes scabiei adlı bir akarın neden olduğu bir cilt hastalığıdır. Bu akarlar, insan derisinin altına girer ve tünel açarak burada yaşarlar. Bu tünellerin çevresinde kaşıntı ve kızarıklık oluşur. Uyuz, bulaşıcı bir hastalıktır ve enfekte bir kişi ile yakın temas yoluyla yayılır.
Uyuz Belirtileri
Uyuzun en yaygın belirtisi, özellikle geceleri şiddetlenen kaşıntıdır. Kaşıntı, akarların tünel açtığı bölgelerde görülür. Bu bölgeler genellikle dirsek içleri, el bilekleri, koltuk altları, göğüs, bel, kasık ve ayak tabanlarıdır. Kaşıntı nedeniyle deri tahriş olur ve kızarıklık, şişlik ve kabarcıklar oluşur.
Uyuz Tanısı
Uyuz tanısı, genellikle hastanın şikayetleri ve muayene bulguları ile konur. Ancak kesin tanı için, deriden alınan bir örneğin mikroskop altında incelenmesi gerekir.
Uyuz Tedavisi
Uyuz tedavisinde, akarları öldüren ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar, topikal olarak uygulanan kremler veya tabletler şeklinde olabilir.
Topikal Kremler
Topikal kremler, uyuz tedavisinde en sık kullanılan yöntemdir. Bu kremler, gece yatmadan önce tüm vücuda uygulanır ve ertesi sabah yıkanır. Topikal kremlerin etkinliği %95’tir.
Tabletler
Tabletler, özellikle topikal kremlere karşı tolerans gelişen veya gebelerde kullanılan bir yöntemdir. Ivermectin adı verilen bir ilaç, uyuz tedavisinde kullanılan bir tablettir. Ivermectin’in etkinliği %90’dır.
Uyuz Tedavisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Uyuz tedavisinde, sadece hastanın değil, aynı zamanda hasta ile yakın temasta bulunan kişilerin de tedavi edilmesi önemlidir. Tedavi edilmeyen kişiler, hastalığı tekrar bulaştırabilirler.
Uyuz tedavisinden sonra, hastanın kullandığı tüm giysiler, yatak çarşafları ve havlular sıcak suda yıkanmalıdır. Bu eşyalar, en az 60 derecede yıkanmalıdır.
Uyuz Hastalığından Korunma
Uyuz hastalığından korunmak için, aşağıdaki önlemler alınabilir:
- Enfekte bir kişi ile yakın temastan kaçının.
- Enfekte bir kişinin kullandığı eşyaları kullanmayın.
- Ellerinizi sık sık yıkayın.
Uyuz Hastalığının Komplikasyonları
Uyuz hastalığı genellikle komplikasyonlara yol açmaz. Ancak, bazı durumlarda aşağıdaki komplikasyonlar görülebilir:
- Ekzema: Kaşıntı nedeniyle oluşan cilt tahrişi, ekzemaya neden olabilir.
- Bakteriyel enfeksiyonlar: Kaşıntı nedeniyle oluşan cilt hasarları, bakteriyel enfeksiyonlara yol açabilir.
- Lenfadenopati: Uyuz akarları, lenf bezlerine göç edebilir ve lenfadenopatiye neden olabilir.
Uyuz Hastalığı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
- Uyuz hastalığı nasıl bulaşır?
Uyuz hastalığı, enfekte bir kişi ile yakın temas yoluyla bulaşır. Bu temas, cinsel ilişki, sarılma, öpüşme veya aynı yatağı paylaşmak yoluyla olabilir.
- Uyuz hastalığı ne kadar sürede geçer?
Uyuz tedavisinin etkili olması için, genellikle 1-2 hafta gerekir. Ancak, tedaviden sonra kaşıntının tamamen geçmesi birkaç haftayı bulabilir.
- Uyuz hastalığı tekrarlar mı?
Uyuz hastalığı, tedavi edilmezse tekrar edebilir. Ayrıca, tedavi sırasında eşyalar iyi temizlenmezse veya hasta ile yakın temasta bulunan kişiler tedavi edilmezse de hastalık tekrarlayabilir.
Sonuç olarak, uyuz hastalığı, bulaşıcı bir cilt hastalığıdır. Etkili bir tedavi ile genellikle 1-2 hafta içinde iyileşir. Ancak, hastalıktan korunmak için, enfekte bir kişi ile yakın temastan kaçınmak ve kişisel hijyene dikkat etmek önemlidir.