Vali Ne İş Yapar?
Vali, bir ili yöneten en üst düzey idari amirdir. Türkiye’de valiler, cumhurbaşkanı tarafından atanır ve görev süreleri dört yıldır. Valiler, devletin temsilcileri olarak illerde görev yaparlar ve yürütme erkinin taşradaki en üst temsilcileridir.
Valilerin görevleri, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2/A maddesinde şu şekilde tanımlanmıştır:
- İlin genel yönetimini ve düzenini sağlamak,
- İlde bulunan genel idare kuruluşları arasında işbirliğini ve koordinasyonu sağlamak,
- İlde kamu düzenini ve güvenliğini sağlamak,
- İlde bulunan mülkî idare amirleri ve diğer kamu görevlilerinin görevlerini kanunlara uygun olarak yerine getirmelerini sağlamak,
- İlde bulunan kamu kurum ve kuruluşlarının halka en iyi şekilde hizmet vermesini sağlamak,
- İlde bulunan kamu hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesini sağlamak,
- İlin ekonomik, sosyal ve kültürel gelişmesini sağlamak,
- İlde bulunan doğal ve tarihi çevrenin korunmasını sağlamak,
- İlde bulunan vatandaşların hak ve hürriyetlerini korumak.
Valiler, bu görevlerini yerine getirirken aşağıdaki yetkilere sahiptirler:
- İlde bulunan genel idare kuruluşlarına emir ve talimat vermek,
- İlde bulunan genel idare kuruluşlarının çalışmalarını denetlemek,
- İlde bulunan kamu kurum ve kuruluşlarının faaliyetlerinden haberdar olmak,
- İlde bulunan kamu hizmetlerinin yürütülmesi için gerekli önlemleri almak,
- İlde bulunan kamu hizmetlerinin yürütülmesi için gerekli düzenlemeler yapmak,
- İlde bulunan kamu hizmetlerinin yürütülmesi için gerekli kararları almak,
- İlde bulunan kamu hizmetlerinin yürütülmesi için gerekli bütçeleri hazırlamak,
- İlde bulunan kamu hizmetlerinin yürütülmesi için gerekli personel istihdam etmek,
- İlde bulunan kamu hizmetlerinin yürütülmesi için gerekli araç ve gereçleri temin etmek,
- İlde bulunan kamu hizmetlerinin yürütülmesi için gerekli işbirliğini sağlamak,
- İlde bulunan kamu hizmetlerinin yürütülmesi için gerekli koordinasyonu sağlamak.
Valiler, görev yaptıkları illerde çeşitli tören ve etkinliklere katılır, il halkının sorunları ile ilgilenir ve sorunların çözümü için gerekli çalışmaları yapar. Valiler, illerin kalkınması ve gelişmesi için de önemli bir rol oynarlar.
Valilerin Görevleri ve Yetkileri Ayrıntılı Olarak İncelendiğinde
Valilerin görevleri ve yetkileri, yukarıda genel olarak sayılmıştır. Bu görevleri ve yetkileri daha ayrıntılı olarak inceleyecek olursak, şu şekilde sıralayabiliriz:
Genel Yönetim ve Düzen
Vali, ilin genel yönetimini ve düzenini sağlamakla görevlidir. Bu kapsamda, ilin güvenliğini, düzenini ve huzurunu sağlamak, ilin ihtiyaç duyduğu hizmetleri sağlamak, ilin kalkınması ve gelişmesi için gerekli çalışmaları yapmak gibi görevleri vardır.
İl Özel İdaresi
Vali, il özel idaresinin en üst idare amiridir. İl özel idaresinin çalışmalarını denetlemek, il özel idaresinin bütçesini hazırlamak, il özel idaresinin ihtiyaç duyduğu personel ve araç gereci temin etmek gibi görevleri vardır.
Kamu Düzeni ve Güvenliği
Vali, ilin kamu düzenini ve güvenliğini sağlamakla görevlidir. Bu kapsamda, kolluk kuvvetlerini sevk ve idare etmek, halkın can ve mal güvenliğini sağlamak, ilin huzurunu bozacak faaliyetlere karşı gerekli önlemleri almak gibi görevleri vardır.
Mülkî İdare Amirleri
Vali, ildeki tüm mülkî idare amirlerinin en üst amiridir. Mülkî idare amirlerinin görevlerini kanunlara uygun olarak yerine getirmelerini sağlamak, mülkî idare amirlerinin çalışmalarını denetlemek gibi görevleri vardır.
Kamu Kurum ve Kuruluşları
Vali, ildeki tüm kamu kurum ve kuruluşlarının faaliyetlerini denetlemek, ildeki kamu hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesini sağlamak, ildeki kamu kurum ve kuruluşlarının halka en iyi şekilde hizmet vermesini sağlamak gibi görevleri vardır.
Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Gelişme
Vali, ilin ekonomik, sosyal ve kültürel gelişmesini sağlamakla görevlidir. Bu kapsamda, ilin kalkınması için gerekli çalışmaları yapmak, ilin doğal ve tarihi çevresini korumak, ilin kültürünü ve geleneklerini yaşatmak gibi görevleri vardır.
İl Halkının Hak ve Hürriyetleri
Vali, il halkının hak ve hürriyetlerini korumakla görevlidir. Bu kapsamda, il halkın