YÖK Atanma Kriterleri
Türkiye’de yükseköğretim kurumlarında görev yapan öğretim üyelerinin atamaları, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda gerçekleştirilir. Bu kriterler, öğretim üyesi adaylarının bilimsel yeterlilik ve deneyimlerini değerlendirmek amacıyla oluşturulmuş olup, her akademik kademede farklılaşmaktadır.
Doktor Öğretim Üyesi
Doktor öğretim üyesi kadrosuna atanabilmek için, aşağıdaki şartlardan en az birini sağlamak gerekir:
- En az dört yıl süreli yükseköğretim kurumlarının lisans veya lisansüstü düzeyinde eğitim veren birimlerinde öğretim elemanı olarak çalışmış olmak.
- En az dört yıl süreli yükseköğretim kurumlarının lisans veya lisansüstü düzeyinde eğitim veren birimlerinde araştırma görevlisi olarak çalışmış olmak ve doktora tezini başarıyla tamamlamış olmak.
- Yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarında en az üç yıl süreli doktora sonrası araştırma yapmış olmak ve doktora tezini başarıyla tamamlamış olmak.
Doçent
Doçent kadrosuna atanabilmek için, aşağıdaki şartlardan en az birini sağlamak gerekir:
- Üniversitelerarası Kurul tarafından doçentlik için belirlenen asgari başvuru koşullarını yerine getirmek.
- Doçentlik sınavını kazanmak.
- Yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarında en az üç yıl süreli doçentlik sonrası araştırma yapmış olmak ve doçentlik tezini başarıyla tamamlamış olmak.
Profesör
Profesör kadrosuna atanabilmek için, aşağıdaki şartlardan en az birini sağlamak gerekir:
- Üniversitelerarası Kurul tarafından profesörlük için belirlenen asgari başvuru koşullarını yerine getirmek.
- Profesörlük sınavını kazanmak.
- Yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarında en az beş yıl süreli profesörlük sonrası araştırma yapmış olmak ve profesörlük tezini başarıyla tamamlamış olmak.
Akademik Kadro Atamaları
YÖK tarafından belirlenen kriterler doğrultusunda, her akademik kademede atama işlemleri aşağıdaki aşamalardan geçer:
- Adayların başvuruları: Adayların, belirlenen tarihler arasında YÖK’ün web sitesinde yer alan başvuru formunu doldurarak başvuru yapmaları gerekir.
- Adayların değerlendirmesi: YÖK tarafından oluşturulan komisyonlar, adayların başvurularını değerlendirir ve aday listelerini hazırlar.
- Adaylar arasından seçim: Üniversiteler, YÖK tarafından gönderilen aday listeleri arasından seçim yaparak, atamaları gerçekleştirir.
YÖK Atanma Kriterlerinin Değerlendirilmesi
YÖK tarafından belirlenen atama kriterleri, akademik kadrolara yapılacak atamaları objektif bir şekilde değerlendirmek amacıyla oluşturulmuştur. Bu kriterler, adayların bilimsel yeterlilik ve deneyimlerini ölçmek amacıyla çeşitli unsurları kapsamaktadır.
Doktor öğretim üyesi kadrosuna atanabilmek için adayların, lisans ve lisansüstü düzeyde eğitim veren birimlerde öğretim elemanı veya araştırma görevlisi olarak çalışmış olmaları, doktora tezini başarıyla tamamlamış olmaları veya yurt dışında doktora sonrası araştırma yapmış olmaları gerekir.
Doçent kadrosuna atanabilmek için adayların, üniversitelerarası kurul tarafından belirlenen asgari başvuru koşullarını yerine getirmeleri, doçentlik sınavını kazanmaları veya yurt dışında doçentlik sonrası araştırma yapmış olmaları gerekir.
Profesör kadrosuna atanabilmek için adayların, üniversitelerarası kurul tarafından belirlenen asgari başvuru koşullarını yerine getirmeleri, profesörlük sınavını kazanmaları veya yurt dışında profesörlük sonrası araştırma yapmış olmaları gerekir.
YÖK Atanma Kriterlerinin Değişimi
YÖK atanma kriterleri, zaman zaman güncellenerek, akademik kadrolara yapılacak atamaları daha da objektif hale getirmeye yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Örneğin, 2022 yılında yapılan değişiklikle, doçentlik sınavında adayların sadece bilimsel yayınlarına değil, aynı zamanda ulusal ve uluslararası projelere, yayınları ve projelerin çıktılarına, bilimsel toplantılara ve akademik etkinliklere katılımlarına da puan verilmeye başlanmıştır. Bu değişiklik, doçentlik sınavının daha kapsamlı bir değerlendirmeye tabi tutulmasını sağlamıştır.
YÖK atanma kriterleri, akademik kadrolara yapılacak atamaları belirleyen önemli unsurlar olup, bu kriterlerin objektif ve güncel bir şekilde belirlenmesi, akademik kadroların nitelikli bir şekilde oluşturulmasını önemli ölçüde etkilemektedir.