Zamir olan -ki örnekleri
Türkçede “-ki” eki, iki farklı şekilde kullanılabilir. Birincisi, isimden sıfat yapan -ki ekidir. İkincisi ise ilgi zamiri olan -ki ekidir. Bu makalede, ilgi zamiri olan -ki eki ve örnekleri üzerinde duracağız.
İlgi zamiri olan -ki eki
İlgi zamiri olan -ki eki, bir ismin yerini tutan bir ektir. Bu ek, bir cümlede geçen bir ismin veya zamirin anlamını sınırlandırarak, ona daha özel bir anlam verir. İlgi zamiri olan -ki eki, her zaman bitişik yazılır.
İlgi zamiri olan -ki ekiyle kurulan kelimeler, aşağıdaki özellikleri taşır:
- İsmin yerini tutarlar.
- Her zaman bitişik yazılır.
- Cümlede, isimlerin anlamını sınırlandırarak, onlara daha özel bir anlam verirler.
İlgi zamiri olan -ki eki ile kurulan kelimelerin örnekleri şunlardır:
- Benimki: Benim olan, bana ait olan.
- Seninki: Senin olan, sana ait olan.
- Onunki: Onun olan, ona ait olan.
- Bizimki: Bize ait olan, bizim olan.
- Sizinki: Size ait olan, sizin olan.
- Onlarınki: Onlara ait olan, onların olan.
İlgi zamiri olan -ki eki ile kurulan kelimeler, cümle içinde farklı görevlerde kullanılabilirler.
- İşaret zamiri:
Bu kitabı ben aldım.
O kitabı sen aldın.
O kitabı o aldı.
- Belirtili isim tamlaması:
Benim kitabım çok güzel.
Senin araban çok güzel.
Onun evi çok güzel.
- Belirsiz isim tamlaması:
Bir arkadaşım var.
Bir kitabımı kaybettim.
Bir gün gelecek, bu işler yoluna girecek.
- Ad tamlaması:
Sabahki toplantı önemliymiş.
Bu akşamki film çok güzelmiş.
Yarınki sınava iyi hazırlanmalıyız.
İlgi zamiri olan -ki eki ile kurulan kelimeler, cümle içinde yer değiştirebilirler.
Bu kitabı ben aldım.
Ben bu kitabı aldım.
Benim kitabım çok güzel.
Çok güzel benim kitabım.
İlgi zamiri olan -ki eki ile kurulan kelimeler, farklı şekillerde de kullanılabilirler.
- Kısaltılarak kullanılabilirler:
Benimki → Benki
Seninki → Senki
Onunki → Onki
- Ünlü daraltılarak kullanılabilirler:
Benimki → Benim'ki
Seninki → Senin'ki
Onunki → Onun'ki
İlgi zamiri olan -ki eki ile kurulan kelimeler, cümlede anlam karışıklığına neden olmamalıdır.
- Yarınki sınava iyi hazırlanmalıyız.
Bu cümlede, “yarınki” kelimesi, “sınav” kelimesine mi yoksa “iyi hazırlanmalıyız” kelimesine mi ait olduğu anlaşılmayabilir. Bu durumda, cümleyi şu şekilde düzeltebiliriz:
- Yarınki sınava iyi hazırlanmalıyız, çünkü önemliymiş.
Bu şekilde, “yarınki” kelimesinin “sınav” kelimesine ait olduğu açıkça anlaşılır.
**İlgi zamiri olan -ki eki ile kurulan kelimeler, cümle içinde dikkatli kullanılmalıdır.**
- Bu kitabı ben aldım.
Bu cümlede, “benim” kelimesi, “kitap” kelimesine mi yoksa “aldım” kelimesine mi ait olduğu anlaşılmayabilir. Bu durumda, cümleyi şu şekilde düzeltebiliriz:
* **Bu kitabı benim aldım.**
Bu şekilde, "benim" kelimesinin "kitap" kelimesine ait olduğu açıkça anlaşılır.
İlgi zamiri olan -ki eki ile kurulan kelimeler, Türkçede yaygın olarak kullanılan bir yapıdır. Bu yapıyı iyi bilmek, Türkçeyi doğru ve etkili bir şekilde kullanmak için önemlidir.