Zemin Mekaniği 2 Ders Notları İTÜ
Giriş
Zemin mekaniği, zeminlerin davranışını inceleyen bir mühendislik dalıdır. Zemin mekaniği, inşaat mühendisliği, jeoloji, hidrojeoloji ve çevre mühendisliği gibi birçok alanda kullanılır.
Zemin Mekaniğinin Temel Kavramları
- Zemin: Zemin, yer kabuğunun en üst tabakasıdır. Zemin, kaya, toprak, su ve organik maddelerden oluşur.
- Zemin yapısı: Zemin yapısı, zeminin bileşenlerinin düzenlenmesidir. Zemin yapısı, zeminin özelliklerini belirler.
- Zemin özellikleri: Zemin özellikleri, zeminin davranışını belirler. Zemin özellikleri arasında şunlar yer alır:
- Yoğunluk
- Gözeneklilik
- Su içeriği
- Sıkışabilirlik
- Şişebilirlik
- Dayanıklılık
- Zemin gerilmeleri: Zemin gerilmeleri, zemine etkiyen kuvvetlerdir. Zemin gerilmeleri arasında şunlar yer alır:
- Örtü gerilmesi
- Şerit yükü gerilmesi
- Nokta yükü gerilmesi
- Dinamik gerilme
Zemin Mekaniğinin Uygulama Alanları
Zemin mekaniği, birçok alanda kullanılır. Zemin mekaniğinin uygulama alanları arasında şunlar yer alır:
- Temel mühendisliği: Temel mühendisliği, yapıların temellerinin tasarımını ve yapımını kapsar. Zemin mekaniği, temel mühendisliğinde zeminin taşıma kapasitesinin belirlenmesi, temel derinliğinin hesaplanması ve temel tipinin seçilmesi gibi konularda kullanılır.
- Kazı mühendisliği: Kazı mühendisliği, kazıların tasarımını ve yapımını kapsar. Zemin mekaniği, kazı mühendisliğinde kazıların güvenli bir şekilde yapılması için zeminin özelliklerinin belirlenmesi, kazı eğimlerinin hesaplanması ve kazı destek sistemlerinin tasarımı gibi konularda kullanılır.
- Baraj mühendisliği: Baraj mühendisliği, barajların tasarımını ve yapımını kapsar. Zemin mekaniği, baraj mühendisliğinde baraj temelinin taşıma kapasitesinin belirlenmesi, baraj gövdesinin sıkıştırılabilirliğinin hesaplanması ve barajın sızdırmazlığının sağlanması gibi konularda kullanılır.
- Yol mühendisliği: Yol mühendisliği, yolların tasarımını ve yapımını kapsar. Zemin mekaniği, yol mühendisliğinde yol temelinin taşıma kapasitesinin belirlenmesi, yol dolgusunun sıkıştırılabilirliğinin hesaplanması ve yolun drenajının sağlanması gibi konularda kullanılır.
- Geoteknik çevre mühendisliği: Geoteknik çevre mühendisliği, çevresel sorunların çözümünde zemin mekaniği ilkelerinin kullanılmasını kapsar. Geoteknik çevre mühendisliğinde, toprak kirliliğinin giderilmesi, atık depolama tesislerinin tasarımı ve yapım