Zemin Mekaniği Granülometri Eğrisi

Giriş

Granülometri eğrisi, bir toprak örneğindeki farklı boyutlardaki tanelerin dağılımını gösteren bir grafiktir. Zemin mekaniğinde, toprakların sınıflandırılması, sıkışma ve geçirgenlik gibi özelliklerinin belirlenmesi için kullanılır.

Granülometri Eğrisinin Oluşturulması

Granülometri eğrisi, bir toprak örneğinin eleklerden geçirilmesiyle oluşturulur. Elekler, belirli boyutlardaki taneleri tutan bir dizi ağdan oluşur. Toprak örneği eleklerden geçirildikten sonra, her elek üzerinde kalan tanelerin ağırlığı ölçülür.

Granülometri Eğrisi Türleri

Granülometri eğrileri, tanelerin boyut dağılımına göre farklı şekillerde sınıflandırılabilir:

İyi Dereceli Eğri: Tanecikler geniş bir boyut aralığında eşit olarak dağılmıştır.
Kötü Dereceli Eğri: Tanecikler belirli boyutlarda yoğunlaşmıştır.
Tek Boyutlu Eğri: Tanecikler neredeyse aynı boyutta.
Boşluklu Eğri: Tanecikler arasında önemli boşluklar vardır.

Granülometri Eğrisinin Yorumlanması

Granülometri eğrisi, bir toprak örneğinin aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli özelliklerini belirlemek için kullanılabilir:

Tanecik Boyutu Dağılımı: Eğri, toprak örneğindeki farklı boyutlardaki tanelerin yüzdesini gösterir.
Etkili Boyut (D10): Toprak örneğinin en ince %10’unun çapı.
Ortalama Boyut (D50): Toprak örneğinin %50’sinin çapı.
Tekdüzenlik Katsayısı (Cu): D60/D10 oranı, toprak örneğinin tanecik boyut dağılımının düzgünlüğünü gösterir.
Eğrilik Katsayısı (Cc): D30²/D10xD60, toprak örneğinin tanecik boyut dağılımının eğriliğini gösterir.

Granülometri Eğrisinin Uygulamaları

Granülometri eğrileri, zemin mekaniğinde çeşitli uygulamalara sahiptir:

Toprak Sınıflandırması: Topraklar, granülometri eğrilerine göre kum, silt ve kil gibi gruplara ayrılabilir.
Sıkışma Özellikleri: Granülometri eğrisi, bir toprağın sıkıştırılabilirliğini tahmin etmek için kullanılabilir.
Geçirgenlik Özellikleri: Granülometri eğrisi, bir toprağın su geçirgenliğini tahmin etmek için kullanılabilir.
Temel Tasarımı: Granülometri eğrisi, temel tasarımında toprak taşıma kapasitesini belirlemek için kullanılabilir.

Faydalı Siteler ve Dosyalar