Zeytin Halkalı Leke Hastalığı (OLCD)
Zeytin halkalı leke hastalığı (OLCD), zeytin ağaçlarında önemli ekonomik kayıplara neden olan bir mantar hastalığıdır. Hastalık, ilk olarak 1970 yılında İtalya’da tanımlanmış ve daha sonra Akdeniz ülkelerine, Orta Doğu’ya ve Kuzey Afrika’ya yayılmıştır. Türkiye’de ise ilk olarak 1990 yılında İzmir’de tespit edilmiş ve kısa sürede tüm zeytin yetiştirilen bölgelere yayılmıştır.
Hastalık Belirtileri
Zeytin halkalı leke hastalığı, zeytin ağaçlarının yapraklarında, sürgünlerinde ve meyvelerinde belirtilere neden olur.
- Yapraklarda: Yapraklarda, genellikle yuvarlak veya oval şekilli, kahverengi veya siyah renkli lekeler oluşur. Lekelerin ortası genellikle açık renklidir ve çevresi koyu renklidir. Lekeler büyüdükçe birleşerek yaprakların sararmasına ve dökülmesine neden olur.
- Sürgünlerde: Sürgünlerde, kahverengi veya siyah renkli, uzunlamasına çizgiler veya lekeler oluşur. Sürgünler zayıflar ve kurur.
- Meyvelerde: Meyvelerde, kahverengi veya siyah renkli, yuvarlak veya oval şekilli lekeler oluşur. Lekeler büyüdükçe birleşerek meyvelerin çürümesine neden olur.
Hastalık Etmeni
Zeytin halkalı leke hastalığına neden olan mantar, Spilocaea oleagina‘dır. Mantar, zeytin ağaçlarının yapraklarında, sürgünlerinde ve meyvelerinde bulunan konidi adı verilen sporlarla yayılır. Konidiler, rüzgar, yağmur veya böcekler tarafından taşınır ve sağlıklı zeytin ağaçlarına bulaşır. Mantar, zeytin ağaçlarının stomaları veya yaralarından içeri girer ve dokularda çoğalmaya başlar.
Hastalığın Yayılması
Zeytin halkalı leke hastalığı, sıcak ve nemli iklim koşullarında daha yaygındır. Hastalık, özellikle ilkbahar ve sonbaharda daha şiddetli seyreder. Hastalığın yayılmasında, zeytin ağaçlarının budanması, hasat edilmesi ve nakliyesi gibi işlemler de rol oynar.
Hastalığın Zararları
Zeytin halkalı leke hastalığı, zeytin ağaçlarında önemli ekonomik kayıplara neden olur. Hastalık, zeytin ağaçlarının yapraklarının dökülmesine, sürgünlerinin zayıflamasına ve meyvelerinin çürümesine neden olur. Bu durum, zeytin ağaçlarının verimini düşürür ve zeytin kalitesini olumsuz etkiler.
Hastalığın Kontrolü
Zeytin halkalı leke hastalığının kontrolünde, kültürel önlemler, kimyasal mücadele ve biyolojik mücadele yöntemleri kullanılır.
- Kültürel önlemler: Zeytin ağaçlarının düzenli olarak budanması, hasat edilmesi ve nakliyesi sırasında dikkatli olunması hastalığın yayılmasını önlemeye yardımcı olur. Ayrıca, zeytin ağaçlarının sağlıklı ve güçlü olması hastalığa karşı dirençlerini artırır.
- Kimyasal mücadele: Zeytin halkalı leke hastalığının kimyasal mücadelesinde, bakırlı fungisitler kullanılır. Fungisitler, zeytin ağaçlarına püskürtülerek uygulanır.
- Biyolojik mücadele: Zeytin halkalı leke hastalığının biyolojik mücadelesinde, mantarın doğal düşmanları olan bakteriler ve mantarlar kullanılır. Bu organizmalar, zeytin ağaçlarına püskürtülerek uygulanır.
Faydalı Siteler
- Zeytin Halkalı Leke Hastalığı ile Mücadele Yöntemleri: https://www.tarimorman.gov.tr/Belgeler/Yayinlar/Bitkisel-Uretim/Zeytin-Halkali-Leke-Hastaligi-ile-Mucadele-Yontemleri.pdf
- Zeytin Halkalı Leke Hastalığı: https://www.fao.org/3/ca3365en/ca3365en.pdf
- Zeytin Halkalı Leke Hastalığına Karşı Biyolojik Mücadele: https://www.researchgate.net/publication/320492325_Zeytin_Halkali_Leke_Hastaligina_Karsi_Biyolojik_Mucadele
İlgili Dosyalar
- Zeytin Halkalı Leke Hastalığı ile Mücadele Yöntemleri: https://www.tarimorman.gov.tr/Belgeler/Yayinlar/Bitkisel-Uretim/Zeytin-Halkali-Leke-Hastaligi-ile-Mucadele-Yontemleri.pdf
- Zeytin Halkalı Leke Hastalığı: https://www.fao.org/3/ca3365en/ca3365en.pdf
- Zeytin Halkalı Leke Hastalığına Karşı Biyolojik Mücadele: https://www.researchgate.net/publication/320492325_Zeytin_Halkali_Leke_Hastaligina_Karsi_Biyolojik_Mucadele